
I. Cơ cấu sinh học
1. Cơ cấu dân số theo giới
– Khái niệm : Là biểu lộ đối sánh tương quan giữa giới nam so với giới nữ hoặc so với tổng số dân ( đơn vị chức năng : % ) .
– Công thức :
– Đặc điểm:
+ Cơ cấu dân số theo giới có sự dịch chuyển theo thời hạn, từng nước, từng khu vực .
+ Nước tăng trưởng nữ nhiều hơn nam và ngược lại .
– Nguyên nhân : Trình độ tăng trưởng kinh tế tài chính, chuyển cư, tuổi thọ trung bình nữ lớn hơn nam .
– Ảnh hưởng của cơ cấu dân số : Ảnh hưởng đến phân bổ sản xuất, tổ chức triển khai đời sống xã hội, hoạch định chủ trương tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội của những vương quốc …
2. Cơ cấu dân số theo độ tuổi
– Khái niệm : Là tập hợp những nhóm người sắp xếp theo những nhóm tuổi nhất định .
– Đặc điểm : Thể hiện tình hình sinh, tử, tuổi thọ, năng lực tăng trưởng của dân số và nguồn lao động của một nước .
– Phân loại : Có ba nhóm tuổi trên quốc tế :
+ Nhóm dưới tuổi lao động : 0 – 14 tuổi .
+ Nhóm tuổi lao động : 15 – 59 ( đến 64 tuổi ) .
+ Nhóm trên tuổi lao động : Trên 60 ( hoặc 65 ) tuổi .
– Tháp dân số :
+ Phân loại : Có 3 kiểu tháp ( lan rộng ra, thu hẹp, không thay đổi ) .
+ Đặc điểm : Thể hiện được tình hình sinh, tử, ngày càng tăng dân số, tuổi thọ trung bình .
Hình 23.1. Các kiểu tháp dân số cơ bản
II. Cơ cấu xã hội
1. Cơ cấu dân số theo lao động
a. Nguồn lao động
– Khái niệm : Là dân số trong tuổi lao động có năng lực tham gia lao động .
– Phân loại :
+ Nhóm dân số hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
+ Nhóm dân số không hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
b. Dân số hoạt động theo khu vực kinh tế.
– Các khu vực kinh tế tài chính :
+ Khu vực I : Nông – lâm – ngư nghiệp .
+ Khu vực II : Công nghiệp – thiết kế xây dựng .
+ Khu vực III : Dịch Vụ Thương Mại .
– Đặc điểm : Xu hướng tăng ở khu vực II và III, giảm khu vực I .
Hình 23.2. Biểu đồ cơ cấu lao động theo khu vực kinh tế tài chính của Ấn Độ, Bra-xin và Anh, năm 2000 ( % )
2. Cơ cấu dân số theo trình độ văn hóa
– Đặc điểm :
+ Phản ánh trình độ dân trí và học vấn của dân cư, một tiêu chuẩn để nhìn nhận chất lượng đời sống của một vương quốc .
+ Các nước phát triển có trình độ văn hoá cao hơn các nước đang phát triển và kém phát triển.
– Tiêu chí xác lập cơ cấu dân số theo trình độ văn hóa truyền thống :
+ Tỉ lệ người biết chữ 15 tuổi trở lên .
+ Số năm đi học của người 25 tuổi trở lên .
Source: https://vietnamgottalent.vn
Category: Học tập